Όλοι μας έχουμε αναμνήσεις από την παιδική μας ηλικία, όταν έφτανε επιτέλους το καλοκαίρι και η σχολική τσάντα κρυβόταν βαθιά σε κάποια ντουλάπα, ενώ το διάβασμα και η σχολική προετοιμασία αντικαθίσταντο από ξέγνοιαστο παιχνίδι και χαλάρωση.
Αυτά ισχύουν και τώρα για πολλά παιδιά - όχι όμως για όλα. Δεν είναι λίγοι οι μαθητές που συνεχίζουν να διαβάζουν και να λύνουν ασκήσεις - σε πιο χαλαρούς ίσως ρυθμούς- ακόμα και το καλοκαίρι. Θερινά τμήματα προετοιμασίας για την επόμενη τάξη, εκπαιδευτικά βιβλία μαθησιακής ενίσχυσης ή τακτικές επαναλήψεις της διδαχθείσας ύλης, είναι μερικές πρακτικές που αρκετοί γονείς υποστηρίζουν και θεωρούν πως είναι ένας καλός τρόπος για να διατηρήσουν τα παιδιά το επίπεδο στο οποίο βρίσκονταν το χειμώνα που πέρασε και να υποδεχτούν τη νέα σχολική χρονιά σε όσο το δυνατόν καλύτερη "φόρμα".
Είναι αλήθεια πως οι καλοκαιρινές κατασκηνώσεις με εκπαιδευτικό χαρακτήρα προσφέρουν εκπληκτικές εμπειρίες μάθησης και τα παιδιά αποκτούν σημαντικά εφόδια και δεξιότητες μέσα από ευχάριστες δραστηριότητες. Επιπλέον, πολλά εξωσχολικά εγχειρίδια με ασκήσεις και εργασίες, που στοχεύουν αφενός σε μία καλή επανάληψη και αφετέρου στην προετοιμασία για τη νέα χρονιά που έρχεται, είναι εξαιρετικά εργαλεία για να βοηθήσουν τα παιδιά να ασκηθούν νοητικά, σαν ένα διάλειμμα ανάμεσα στο παιχνίδι και την ξεγνοιασιά.
Παρόλα αυτά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το καλοκαίρι είναι μία ευκαιρία τα παιδιά να καταπιαστούν και με άλλες δραστηριότητες που τον χειμώνα δεν μπορούν τόσο εύκολα να κάνουν και θα τους προσφέρουν τη χαρά και την ευχαρίστηση που είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με το καλοκαίρι. Για παράδειγμα, τα αθλήματα, το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους, το κολύμπι στη θάλασσα, η εξερεύνηση του φυσικού τοπίου και οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες, όπως η ζωγραφική, οι χειροτεχνίες, η μουσική και ο χορός είναι αναμφίβολα δραστηριότητες που τα παιδιά ανυπομονούν να κάνουν, είναι εξαιρετικά ωφέλιμες και φυσικά, οφείλουμε ως ενήλικες να τους δώσουμε την ευκαιρία να εκτονώσουν την ενέργεια τους με τον πιο ευχάριστο και ξέγνοιαστο τρόπο. Δεν είναι απαραίτητο να διαθέσουμε χρήματα, ένα απλό παιχνίδι με τα παιδιά της γειτονιάς στην πλατεία, μία βόλτα στη θάλασσα ή μερικές στιγμές δημιουργικού παιχνιδιού με τα μέλη της οικογένειας είναι πολύ ωφέλιμα για την ψυχοσύνθεση του παιδιού, καθώς του δίνουν την ευκαιρία να κοινωνικοποιηθεί, να νιώσει δημιουργικό και ταυτόχρονα ξέγνοιαστο, γιατί ξέρει ότι μπορεί να παίξει χωρίς έγνοιες, υποχρεώσεις και πρωινό ξύπνημα.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης, τα λογοτεχνικά βιβλία, που οι περισσότεροι από εμάς ως παιδιά, είχαμε πάντα να μας συντροφεύουν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Η ανάγνωση ενός λογοτεχνικού βιβλίου, που θα έχει επιλέξει το ίδιο το παιδί και θα ανταποκρίνεται στα ενδιαφέροντά του, είναι πολύ σημαντική, καθώς αναπτύσσει το λεξιλόγιο, τη φαντασία και την έκφραση του παιδιού, ενώ καλλιεργεί και το αίσθημα φιλαναγνωσίας. Αν έχουμε, λοιπόν, να επιλέξουμε ανάμεσα σε ένα εκπαιδευτικό εγχειρίδιο και σε ένα λογοτεχνικό βιβλίο για το καλοκαίρι, προτείνεται να επιλέξουμε το δεύτερο, καθώς έχει ταυτόχρονα διδακτικά οφέλη αλλά και ψυχαγωγικό και διασκεδαστικό χαρακτήρα.
Ιδιαίτερη προσοχή, όμως, πρέπει να δίνουμε στον χρόνο που αφιερώνουν τα παιδιά σε ηλεκτρονικά παιχνίδια, ταμπλέτες και ηλεκτρονικούς υπολογιστές, καθώς έχει παρατηρηθεί πως τα τελευταία χρόνια επιλέγουν αυτές τις μορφές διασκέδασης, απορρίπτοντας το ομαδικό παιχνίδι και τις αθλητικές δραστηριότητες, οδηγούμενα στην κοινωνική απομόνωση και την αδράνεια. Καλοκαίρι δεν σημαίνει ηλεκτρονικό παιχνίδι δίχως όρια. Ίσως είναι από τις λίγες δραστηριότητες που πρέπει να οριοθετούνται ακόμα και αυτήν την εποχή, εφόσον γνωρίζουμε τις αρνητικές επιδράσεις του. Είναι προτιμότερο να προτείνουμε άλλες διεξόδους στα παιδιά, παρά να τα αφήνουμε να παίζουν πολύωρα ηλεκτρονικά παιχνίδια, θεωρώντας πως έτσι ξεκουράζονται και διασκεδάζουν, γιατί αντ' αυτού στην πραγματικότητα χάνουν πολύτιμες εμπειρίες κοινωνικοποίησης και δημιουργικού παιχνιδιού με συνομηλίκους.
Έτσι, λοιπόν, μπορούμε να πούμε πως ιδανικά, το καλοκαίρι είναι η καλύτερη εποχή για να αφήσουμε τα παιδιά να νιώσουν ελεύθερα και απαλλαγμένα από "βάρη" και υποχρεώσεις. Φυσικά, αυτό δε σημαίνει ότι η ένταξη κάποιας δραστηριότητας λίγες φορές την εβδομάδα είναι απαγορευτική, αρκεί να προσφέρει ευχαρίστηση στο παιδί και να μην νιώθει ότι πρέπει να την πραγματοποιήσει, χωρίς να έχει την επιλογή να αρνηθεί. Ας αφήσουμε τα παιδιά να επιλέξουν πώς θα γεμίσουν τις καλοκαιρινές τους ημέρες, ωθώντας τα να παίξουν, να κοινωνικοποιηθούν, να διασκεδάσουν και να "ξεδώσουν". Είναι σημαντικό να συζητάμε και να αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες τους, αφού δεν είναι όλα τα παιδιά ίδια· κάποια έχουν την ανάγκη περισσότερων στιγμών χαλάρωσης, παιχνιδιού και ανεμελιάς ενώ άλλα αποζητούν και μικρές πινελιές μάθησης μέσα στις καλοκαιρινές τους διακοπές. Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μία παύση από πάσης φύσεως δραστηριότητες είναι απαραίτητη τόσο για τα παιδιά όσο και για εμάς τους ενήλικες, ώστε να ξεκουραστούμε και να επιστρέψουμε γεμάτοι όρεξη, ενέργεια και δημιουργικότητα τον Σεπτέμβρη.Καλές διακοπές σε όλους!
Μαργαρίτα Χατζηβασιλείου
Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου